فرش قم چه ویژگی هایی دارد؟

قم شهری مذهبی و تاریخی می باشد که از جنوب تهران 120 کیلومتر فاصله دارد. این شهر امروزه جایگاه ویژه ای در صنعت فرش های دستباف ابریشمی دارد. قالیبافی در صد سال گذشته، صنعت بزرگی در قم به شمار نمی رفت. امروزه با استفاده از ابریشم و پشم مرغوب و با کیفیت در نقش­ها و رنگ­ های جذاب و شگفت انگیز، این فرش­ها تبدیل به کالایی لوکس و گران قیمت شده­اند.

اوایل فرش قم به دلیل اینکه از مواد اولیه مرغوب استفاده نمی­کرد شهرت فعلی را نداشت. بعد از گذشت سال­ها تغییرات زیادی را در این زمینه ایجاد کردند. قالیبافان ماهر و مجرب با استفاده از مهارت خود فرش­های تمام ابریشم در رجشمار های بالا را تولید کردند. فرش نفیس قم بسیار با ارزش و گرانبها می­باشد و به عنوان گل ابریشم نیز به بازار عرضه می­شود.

فرش قم که به صورت تمام ابریشم می­باشد به دلیل ظرافت و قیمت بالا در سایزهای بزرگ تولید نمی شود و اکثرا جنبه تزیینی دارد. این فرش­ها با توجه به دوام بالا و استحکامی که دارند جزو بهترین فرش­های دنیا به شمار می­ روند.

تاریخچه فرش قم:

تولید فرش نفیس قم حدود صد سال است که آغاز شده است، نقطه قوت این فرش ها رشد و پیشرفت چشمگیر آن در طول این سال­ها می باشد. این پیشرفت ها باعث شده تا شهر قم به یکی از شهر های مهم فرش دستباف تبدیل شود. این فرش ها ابتدا با کیفیت مطلوبی تولید نمی­ شدند، اما امروزه یکی از مرغوب ترین نمونه های ایران و جهان می باشد.

نقطه اوج فرش قم استفاده از طراحان شهر های دیگر می­باشد. شهر قم با قرار گرفتن بین شهر های بزرگ کاشان، اراک و اصفهان توانست قالیبافان و مهاجران این شهر ها را جذب کند و در این صنعت روز به روز پیشرفت کند. شاید به طرح های فرش قم نتوان اصالت داد اما نقوش این فرش­ها نمونه اصلاح شده شهر های دیگر می باشد که باعث شده است کیفیت کار بالا باشد.

فرش نفیس قم:

فرش­های ایرانی اکثرا به خاطر استحکام و خلاقیت خود معروف می باشند. با اینکه فرش قم تقریبا یک قرن قدمت دارد، اما این فرش ها تاثیر زیادی در بازار های غربی دارند. چه برای مجموعه شخصی و چه برای خانه خود، قم یکی از بهترین فرش های جهان برای فروش در بازار می باشد.

شهر قم از گذشته میزبان افراد مهاجر بوده است و همواره افرادی از نقاط گوناگون ایران و کشور های دیگر به این شهر مهاجرت کرده اند. از این رو اکثر قالی­ها و فرش­های گذشته توسط مهاجران و با توجه به نقشه ها وطرح ­های کشور خودشان بافته شده است.

در اواسط قرن بیستم فرش نفیس قم در بازار­های آمریکا و اروپا مورد توجه قرار گرفت. به همین دلیل برخی از مردم قم اقدام به تاسیس کارگاه های قالیبافی کردند. در ابتدا قالی ها قم شباهت بسیار زیادی به قالی­های کشان داشت زیرا استادکاران و تجار برای فراگیری قالیبافی به قم آمده بودند.

فرش قم در کمتر از یک قرن با توجه به استفاده از نقوش ریز، مهارت های متنوع و طرح های مختلف در بافت فرش­های ابریشم خود توانست ویژگی­های منحصر­ به­ فردی داشته باشد و نسبت به مناطق دیگر ایران متمایز باشد.

 طرح و نقش در فرش نفیس قم:

فرش قم در دهه های گذشته با توجه به نقش، رنگ و منحصر به ­فرد بودن طرح ­های خود در کنار ابریشم از جذابیت و شهرت خاصی برخوردار بوده است. نقوش و طرح های بکار رفته در فرش قم دارای طیف وسیع و همچنین بسیار متنوع می باشد. در قدیم برای طرح ها و نقوش فرش های قدیمی قم از نقوش معروف ترنج شاه عباسی، شکارگاه ها، تابوها و لچک استفاده می کردند که این طرح ها تقلیدی و از نگاره های اصفهان و کاشان بوده است.

پس از گذشت زمان طراحان قم با استفاده از خلاقیت خود از بهترین طرح ­های مناطق مختلف کشور استفاده می کردند. طراحان قم طرح ها و نقوش مختلف را دستخوش تغییراتی می ­دادند که امروزه شاهد سبک جدیدی در فرش­های ایرانی هستیم.

 طرح­ها و نقوش فرش قم از نظر ساختار از اصول فرش های ایرانی پیروی می­کند. با این وجود سعی دارد تا بیشترین نوآوری را داشته باشد. در فرش نفیس قم همواره ترکیب و تقارن اجزا به خوبی وجود دارد. از جمله مهمترین طرح­های فرش قم می توان به ترنج، لچک، شکارگاه، گلفرنگ، درخت و غیره اشاره کرد.

محبوب ترین فرش­های قم، فرش­ هایی هستند که به صورت راه راه و با طرح باغی سنتی تولید شده اند. در این نوع فرش ها خطوط تزئینات و رنگی در سراسر فرش موجود می­باشد. فرش های که به صورت مصور است و پرندگان، شکار و حیوانات را به تصویر می کشند و همچنین سجاده های نماز از زمینه صدفی برخوردارند و اکثرا با صورتی ترکیب می­شوند، گونه ­ی بسیار نادر از نمونه های فرش­های شرق کشور می­باشند.

ویژگی های مهم فرش دستباف قم:

فرش ابریشم در میان بافت­ها و طرح­های متنوع فرش قم به عنوان معروف ترین گزینه می باشد که در ادامه می ­خواهیم برخی از مشخصات این فرش را مورد بررسی قرار دهیم:

در تار و پود این نوع فرش نظم بسیار بالایی مشاهده می­شود.

ابریشمی که در این نوع فرش قم بکار رفته است کاملا لطیف و خالص می­باشد.

یکی از معایب مهم فرش دستباف، ایراداتی است که در بافت آن وجود دارد، این ایرادات به طور قابل توجهی در فرش نفیس قم کم می­باشد.

بافت گره ای که در فرش قم دیده می­شود بسیار نازک می باشد و ظرافت کار را افزایش می­دهد.

در فرش دستباف قم نوع ابریشمی تنوع رنگ بسیار زیاد می­باشد.

بافت فرش قم بسیار دشوار است زیرا تراکم گره ها در این نوع فرش بسیار زیاد است.

هماهنگی طرح و رنگ بسیار منحصر به­ فرد و خاص می باشد.

با توجه به استفاده از داستان­های تاریخی در این نوع فرش­ها این استان را متفاوت نموده است.

بافت فرش قم به قدری بی عیب و عالی است و آنقدر ظریف و دقیق مرتب و بافته شده است که گویی توسط موجودات فرا انسانی بافته شده است.

در بافت یک فرش ابریشم قم چندین هنرمند حضور دارند که با هماهنگی فراوان در بافت، یک اثر هنری زیبا و خارق العاده را به وجود می­ آورند. این همکاری از شروع تا اتمام کار ادامه می­یابد.

در فرش دستباف قم از مواد اولیه طبیعی استفاده می­شود که آن را بسیار مرغوب کرده است.

تعداد رج های فرش در این منطقه بسیار بالاتر از استاندارد معمولی و عمومی می­باشد به همین دلیل کیفیت کار بسیار بالا می باشد.

با توجه به اینکه کلیه مواد استفاده شده در تولید این نوع فرش­ها طبیعی می­باشد هیچگونه آسیبی به محیط زیست وارد نمی­شود.

مهمترین و اصلی ترین موضوعی که در مورد طرح­های مختلف فرش قم می توان به آن اشاره نمود، کیفیت و تنوع بالا می باشد. در این شهر وابستگی خاصی به نقش و طرح وجود ندارد. طراحان از طرح­های قدیمی پیروی نمی ­کنند و به دنبال استفاده از کلیه طرح ­های موجود هستند.

طراحان پس از اینکه طرح مورد نظر خود را انتخاب کردند، اقدام به اصلاح آن می­کنند از این رو  نتیجه نهایی ممکن است از طرح اصلی بهتر شود. بنابراین در فرش­های قم با طرح­ هایی رو به رو می­شوید که در اصل برای مناطق دیگر می ­باشند اما در قم اصلاح شده اند.

طرح فرش دستباف قم:

نقوش و طرح­های فرش قم مثل رنگ­های مورد استفاده در آن بسیار متنوع می­باشد. نقش­ها و طرح­های قالی­های قدیمی قم معمولا از چهره­های شناخته شده فرش اصفهان و کاشان اقتباس شده بود. صنعت بافندگی با خلاقیت طراحان به سرعت تکامل یافت و یک سبک منحصر به ­فرد به وجود آوردند. این سبک با توجه به ویژگی­ هایی مثل هماهنگی نقش­ها، طراحی حرفه ای، استفاده از رنگ های منحصر به ­فرد و غیره به سبک فرش قم شناخته شده است.

طرح لچک، ترنج، حاشیه ها، باغی و نقش های درخت زندگی مثل قالی­های اصفهان جزو بیشترین نقش­ هایی هستند که در فرش­های قم استفاده می ­شوند. نقوش حیوانی، درخت زندگی، شاه عباسی و گیاهی از نظر رنگ ­آمیزی و طرح دارای رنگ­های زنده می­باشند.

نقوش صحنه شکار که از اصفهان سرچشمه می­گیرد، بار­ها در فرش­های ابریشمی قم مورد استفاده قرار گرفته­است. بافندگان و طراحان قمی ترجیح می­دهند در مراکز مورد قبول قالیبافی ایران، دلپذیرترین و بهترین طرح­ ها را ارائه دهند.

از جمله اصلی ترین و مهمترین طرح هایی که در فرش قم مورد استفاده قرار گرفته ­است می ­توان به لچک ترنج شاه عباسی، افشان شاه عباسی، کف ساده، محرمات، محراب گلها، شکارگاه، خشتی، جوشقانی هندسی و درخت زندگی اشاره کرد.

در چهل سال گذشته شهر قم اقدام به تولید قالیچه­ هایی از ابریشم خالص کرده است که در بین خریداران بسیار شهرت پیدا کرده است. پرزهای فرش اغلب ابریشم می ­باشند و در برخی از فرش­های نادر نخ­ های تار نیز از ابریشم بافته می­شوند. قالیچه­ های شهر قم نیز با پشم و ابریشم بر روی تار پنبه ­ای و پشمی بافته می­شوند. قالی­ها نیز با گره فارسی تولید و بافته می ­شوند.

امروزه خرید فرش قم بسیار رواج پیدا کرده ­است. البته قم بیشتر به خاطر قالی­های ابریشمی خود معروف شده ­است. یکی از معروف ترین طرح­های قم دارای یک زنبق بزرگ در مرکز می­باشد و اطراف آن توسط گلهای زیادی احاطه شده ­است.

علاوه بر فرش­های دستباف تبریز، فرش­های قم نیز به تنوع رنگ­ها و طرح­ها شهرت دارند. در حالی­که بافندگان قالی­های پشمی بیشتری تولید می­کنند که همانند قالی­های استاندارد و کم­رنگ تبریز می باشد اما این فرش­های ابریشمی قم هستند که جزو پرفروش ترین و ارزشمند ترین قالی­های ایرانی می­باشند. از این فرش­ها اغلب به عنوان دکوری استفاده می­کنند. فرش­های ابریشمی قم را معمولا به دیوار آویزان یا قاب می­کنند.

رنگ در فرش دستباف قم:

با توجه به اینکه بافندگان فرش قم وابستگی به طرح­های خاص ندارند، تنوع رنگ در این فرش­ها به طرز قابل توجهی افزایش پیدا کرده­ است. تا جایی که در برخی از نمونه ­ها مشاهده می­شود که بیش از 40 رنگ در آن استفاده شده ­است.

رنگ­هایی که در رنگرزی بکار رفته است اغلب طبیعی می­باشد. همین امر باعث شده ­است که سلامت این نوع فرش­ها بالا باشد و برای اعضای خانواده به خصوص کودکان عاری از خطر و حساسیت باشد.

لازم به ذکر است که استفاده از رنگ­های زیاد و مختلف تنها در موارد خاص و ویژه اتفاق می­افتد. اصول رایج و معمول برای استفاده از این رنگ­ها بین 5 تا 6 رنگ می­باشد. از جمله گزینه ­اصلی می ­توان به رنگ­های مشکی، لاکی تیره و روشن، طلایی، خاکی، قهوه ­ای سوخته و روشن، آبی سیر و روشن، زرشکی، کرم تیره و روشن، بژ و مسی اشاره کرد. در سال­های گذشته رنگ­های اصلی و مهم فرش قم از 16 رنگ آبی تیره، لاکی تیره و روشن، کرم، قهوه ­ای، قهوه­ ای روشن، بژ، آبی تیره و روشن، شنی، مشکی، مسی و طلایی تشکیل شده بودند.

قیمت گذاری فرش قم:

یکی از نکات جالب در رابطه با فرش قم نحوه قیمت گذاری آن می­باشد. به دلیل اینکه هیچ ظلم و اجحافی در حق بافندگان و تولید کنندگان صورت نگیرد، پس از اتمام بافندگی شورایی به عنوان شورای مزد تشکیل می­شود. وظیفه این شورا که اکثر آنها متخصصان و خبرگان می­باشند، تعیین قیمت و ارزش فرش است. این قیمت گذاری با توجه به ابعاد فرش، کیفیت فرش، نوع نخ بکار رفته در آن و غیره صورت می­گیرد. در انتها مدیر تولید مبلغ مشخص شده از طرف شورا را به بافندگان پرداخت می­کند._­

صادرات فرش قم:

خرید فرش قم توسط سایر کشور­ها باعث شده است تا این کالا به عنوان یکی از مهمترین صادرات غیر نفتی کشورمان به شمار رود. فرش قم به دلیل زیبایی و کیفیت منحصر به ­فرد می باشد و همواره مورد استقبال همگان قرار می­گیرد.

فرش­های قم به ویژه نوع ابریشمی این فرش­ها چند سالی است که خود را در زمره کالاهای صادراتی قرار داده است. تا جایی که از اصلی­ ترین گزینه های خرید کشورهای خارجی به شمار می­ رود. امروزه بیش از نود درصد فرش­های بافته شده در شهر قم به خارج از کشور صادر می­شود. صادرات این فرش­ها اغلب به کشورهای آمریکایی، آسیایی و اروپایی صورت می­گیرد.

قالیشویی امین اوغلی:

همانطور که در قبل گفتیم یکی از با ارزش ترین و گرانبهاترین فرش­های موجود فرش قم می­باشد. برای نگهداری و مراقبت از این فرش­ها باید دقت کافی را داشته باشید و هنگام کثیف شدن و نیاز به شستشو به قالیشویی های معتبر مراجعه نمایید. قالیشویی امین اوغلی با سال­ها تجربه در زمینه شستشو قالی و قالیچه با استفاده از به روز ترین روش­ها و برنامه ها در خدمت شما عزیزان می باشد.

شستشو فرش­های شما در قالیشویی امین اوغلی با بهترین مواد شستشو و به صورت مکانیزه انجام خواهد شد. همچنین کلیه اصول مذهبی هنگام شستشو رعایت می­شود. در این قالیشویی بهترین و به روز ترین امکانات و دستگاه ها مورد استفاده قرار می­گیرد. همچنین این قالیشویی از بهترین نیرو ها برای ترمیم، ریشه بافی و رفوگری استفاده می­کند. متخصصان ما تمام تلاش و دقت فراوان خود را برای حفظ قالی و فرش شما به عهده خواهند گرفت. لذا با خیالی آسوده فرش­های خود را به قالیشویی ما یعنی قالیشویی امین اوغلی بسپارید.